Θεσμοί, δίκαιο και κοινωνία

Κρίσιμες διατομές υπό το φως μιας βιωματικής θεώρησης

ISBN978-960-02-3406-0
Σελίδες476
Έτος πρώτης έκδοσης2018
Έτος τρέχουσας έκδοσης2018
Διεύθυνση ΣειράςΤσαούση, Ασπασία Ι.
Σχήμα 17 x 24

29,68

Σε απόθεμα

Στο βιβλίο αυτό αναπτύσσεται μια βιωματική θεώρηση των θεσμών, που εμπερικλείει όλες τις βασικές εκφάνσεις της κοινωνιολογικά και νομικά ενδιαφέρουσας συμπεριφοράς ατόμων και ομάδων: τη σκέψη, τη βούληση, το συναίσθημα και την εμπειρία. Η νομικοκοινωνιολογική μας προσέγγιση στους θεσμούς παρουσιάζει στενή συνάφεια με την Ψυχολογία, την Πολιτική Επιστήμη, τα Οικονομικά και την Ιστορία, αλλά και με την ηθική φιλοσοφία, καθώς επιχειρεί να εξηγήσει τα αίτια της κοινωνικά εκδηλωμένης συμπεριφοράς των κοινωνικών υποκειμένων με γνώμονα το ορθολογικό υπόβαθρο της βιωματικής εμπειρίας, δηλαδή την επενέργεια μιας «βιωματικής ορθολογικότητας».

Το κύριο συμπέρασμα της παραδοχής ότι οι δικαιϊκοί θεσμοί διαθέτουν μια βιωματική διάσταση είναι πως η βιωματική γνώση των κοινωνικών δρώντων διαθέτει διαπλαστική ισχύ επί των θεσμών. Η θεωρία που εδώ προτείνουμε μεταθέτει το εστιακό σημείο της έρευνας στις διαδικασίες θεσμοποίησης και όχι θεσμοθέτησης. Πρωταγωνιστής της δικής μας θεώρησης δεν είναι ο ηγέτης ούτε ο νομοθέτης. Είναι ο μέσος άνθρωπος, ο αφανής συνδημιουργός θεσμών, πρακτικών και συνηθειών που εξυπηρετούν τις ανάγκες του σε δεδομένη χρονική στιγμή. Όταν οι θεσμοί βιωματικά, δηλαδή μέσα από την εμπειρία των ιδίων των συμμετεχόντων σ’ αυτούς, αποδεικνύονται ανεπαρκείς, προβληματικοί ή και επιβλαβείς για το άτομο και την κοινωνία, προκύπτει η αναγκαιότητα να αναθεωρηθούν διατηρώντας κάποια λειτουργικά τους στοιχεία ή να καταργηθούν και να αντικατασταθούν από καινούριους. Η βιωματική προσέγγιση εντάσσεται στο ευρύτερο εγχείρημα της Κοινωνιολογίας του Δικαίου για θεσμική αναδόμηση σε μια εποχή παρατεταμένης οικονομικής, πολιτισμικής και ηθικής κρίσης. Παρέχει ένα νέο θεωρητικό εργαλείο που ελπίζουμε να συμβάλει στο συνεχιζόμενο διεπιστημονικό διάλογο με στόχο την αρχιτεκτονική βελτιωμένων θεσμών.

Συγγραφέας

Ασπασία Ι. Τσαούση

Η Ασπασία Τσαούση είναι μόνιμη Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Κοινωνιολογίας του Δικαίου στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, όπου διδάσκει σε προπτυχιακό επίπεδο τα μαθήματα «Κοινωνιολογία του Δικαίου», «Δίκαιο & Οικονομία» και «Γενική Κοινωνιολογία». Σε μεταπτυχιακό επίπεδο διδάσκει Κοινωνιολογία του Δικαίου στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ, καθώς και μαθήματα στο Διιδρυματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Δίκαιο και Οικονομικά» του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και της Νομικής Σχολής ΑΠΘ. Είναι απόφοιτος του Τμήματος Νομικής του ΑΠΘ και κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος με βαθμό «Άριστα» από τον Τομέα Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου. Συνέχισε με εσωτερική υποτροφία τις σπουδές της στη Νομική Σχολή του University of Chicago, αποκτώντας το μεταπτυχιακό δίπλωμα Master of Laws Degree (με έπαινο magna cum laude).
Το 2000 ολοκλήρωσε τη διδακτορική της διατριβή με βαθμό «Άριστα με διάκριση», υπό την επίβλεψη του καθηγητή Gary S. Becker (Νόμπελ Οικονομικής Επιστήμης 1992) και του Richard A. Posner (Chief Judge, U.S. 7th Court of Appeals). Από το 2001 ως το 2010 ήταν καθηγήτρια στο ALBA Graduate Business School, όπου δίδαξε «Δίκαιο και Οικονομικά», «Θεωρία και Τεχνικές Διαπραγματεύσεων» και «Εναλλακτικούς Τρόπους Επίλυσης Διαφορών» σε μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών, αλλά και στο πρόγραμμα εκπαίδευσης στελεχών επιχειρήσεων. Ως Λέκτορας μερικής απασχόλησης είχε συνεργαστεί με το Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (2001-2004) και με το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (2008-2010). Έχει συγγράψει τέσσερις μονογραφίες και πολλές μελέτες, που έχουν δημοσιευθεί σε διεθνή και εγχώρια επιστημονικά περιοδικά. Είναι δικηγόρος Θεσσαλονίκης από το 1992, διαπιστευμένη διαμεσολαβήτρια (CIArb) (2008) και εκπρόσωπος της Νομικής Σχολής Θεσσαλονίκης στην Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης.